# 19. Psiankowate (Solanaceae) - egzotyka nasza powszednia.

Skarby Majów, Azteków i Inków.


        Kiedy 3 sierpnia 1492 roku Krzysztof Kolumb podnosił kotwicę swojego okrętu, nie przypuszczał, że jego podróż do Indii zmieni nieodwaracalnie oblicze historii. W efekcie wypraw rzeczonego podróżnika, świat dowiedział się o istnieniu czegoś, czego istnienia się nie spodziewał... o istnieniu niesamowitych warzyw z rodziny psiankowatych (łac. Solanaceae) . Przy okazji dowiedział się też o istnieniu Ameryk.

Pomidor (Solanum lycopersicum).


        Początkowo, nie bez powodu, traktowane były one przez Europejczyków wyłącznie jako rośliny ozdobne. Aż trudno uwierzyć, że warzywa, bez których dziś nie wyobrażamy sobie życia, jeszcze w XVIII wieku były w zasadzie nieznane w zastosowanich kulinarnych. Dlaczego? Otóż część znanych już wcześniej roślin z rodziny psiankowatych (np. lulek, bieluń, pokrzyk) jest bardzo silnie trująca. Kiedy zatem na europejskim gruncie pojawili się amerykańscy botaniczni przybysze, nie zapałano wielką chęcią, by ich próbować. Potrzeba było kilkuset lat, żeby ziemniak czy pomidor zagościł na polskim talerzu.  Kiedy już "oswoiliśmy" psiankowate,    oszaleliśmy kompletnie na ich punkcie.
_____________________________________________________      
 
Musiało minąć wiele czasu zanim ustalono które rośliny z rodziny psiankowtych są jadalne, a także które ich części. Dziś, pałaszując kolejne frytki czy racząc się spaghetti z sosem pomidorowym zupełnie nie bierzemy pod uwagę tego, że pozostałe części roślin ziemniaka czy pomidora są... trujące i niejadalne ze względu na zawartość alkaloidu o nazwie solanina.
_____________________________________________________
        Biorąc pod uwagę, że odmian jest już niezliczona ilość i wciąż powstają nowe, należy uznać, że psiankowate są nieodwołalnymi imperatorami ogrodów, a coraz częściej też balkonów i parapetów.

Najpopularniejsze jadalne psiankowate do ogrodu, na balkon i parapet.

🌱 pomidor 🌱 papryka 🌱 bakłażan (oberżyna) 🌱 miechunka peruwiańska (rodzynek brazylijski) 🌱 kolcowój chiński (goji) 🌱


Dlaczego warto?

📍 dobry wybór dla początkujących, doskonały wybór dla średnio zaawansowanych
    ogrodników, biorąc pod uwagę nakład pracy w przełożeniu na plony;

📍  niewiarygodna mnogość odmian - każdy znajdzie coś dla siebie; różne odmiany
     papryki charakteryzują się różnym poziomem ostrości, natomiast pomidory
     oferują szerokie spektrum kwasowości-słodyczy;

📍  uprawa odmian tradycyjnych (o czym będę jeszcze mówić a artykule
     poświęconym odmianom pomidorów) w odróżnieniu od większości odmian    
     towarowych, to gwarancja głębi smaku i aromatu "jak dawniej"; tego się po
     prostu nie kupi w sklepie;

📍 własne warzywa to pewność, że jemy coś, czego proces produkcji kontrolujemy
    od początku do końca; wiemy czym nawozimy i czym pryskamy;
    
📍 w przypadku pomidorów, możemy (wbrew stereotypowi) sadzić rośliny nie tylko
    na stanowiskach słonecznych, ale również stanowiskach półcienistych, jeśli
    dysponujemy tylko stanowiskiem słonecznym - na pewno uda się tam papryka

📍  brak ogrodu czy balkonu nie jest problemem, gdyż na ten moment oprócz roślin
   "pełnowymiarowych" dysponujemy już kilkoma odmianami pomidorów czy papryk
    doniczkowych, o bardzo kompaktowych rozmiarach, w sam raz na parapet;

Komentarze